نگاهی به نقش طلای سیاه در بازارهای مالی جهان
رابطه سقوط قیمت نفت و شکوفایی اقتصادی
در بازارهای مالی عرضه و تقاضا همواره رابطهای منطقی با یکدیگر داشتهاند. به این معنا که افزایش تقاضا برای یک کالا باعث افزایش بهای آن شده، و افزایش بهای یک کالا، تولیدکنندگان را به افزایش تولید ترغیب میکند، روندی که در نهایت به کاهش قیمت کالا به دلیل افزایش تولید منتهی میشود.
تاریخ انتشار : شنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۲۱
در بازارهای مالی عرضه و تقاضا همواره رابطهای منطقی با یکدیگر داشتهاند. به این معنا که افزایش تقاضا برای یک کالا باعث افزایش بهای آن شده، و افزایش بهای یک کالا، تولیدکنندگان را به افزایش تولید ترغیب میکند، روندی که در نهایت به کاهش قیمت کالا به دلیل افزایش تولید منتهی میشود.
به گزارش گروه ترجمه نکونیوز، وقتی در مقیاس جهانی به جریان پولی و دارایی میان کشورهای نگاه میکنید، گرایشی که به سمت ایجاد تعادل میان عرضه و تعادل وجود دارد بسیار پیچیدهتر بهنظر میرسد، گرچه هنوز هم نیروی محرکه بازار با همان تمایلات ذاتی به اصلاح و حفظ تعادل دیده میشود. نرخ ارز، نرخ بهره در کشورهای مختلف و قیمت سهام در سراسر جهان همگی در این تعامل پیچیده عرضه و تقاضا نقش دارند. با این حال در جهان مدرن امروزی وابسته به انرژی، مسلما "نفت" با نفوذترین متغیر شناخته میشود.
با وجود معیارهای مختلفی مانند "برنت" و "وست تگزاس اینترمیدیت" نفت در بازارهای جهانی به عنوان کالای تجاری دادو ستد میشود. همانطور که ارزش پول یک کشور یا نرخ بهرهای که دولت باید بدهیهای خود را بر اساس آن پرداخت کند، میتواند بر شرایط اقتصادی کشور تاثیر بگذارد نوسانات بهای نفت نیز میتواند تاثیر بسیار قابل توجهی به اقتصاد کشورها داشته باشد. واقعیت
تقویت یا تضعیف ارزش دلار تحت تاثیر عوامل بسیاری است اما یکی از مهمترین آنان تبدیل شدن مجدد دلار به "پناهگاه ارزی" است. به این معنی که با بدتر شدن شرایط اقتصادی، پول در اقصی نقاط جهان صرف خرید دلار آمریکا میشود که از ایمنی نسبی برخوردار است و این دقیقا همان پدیدهای است که تاثیر مستقیمی بر بازارهای مالی جهان دارد. با تقویت دلار، قیمت نفت سقوط میکند
این است که چه بخواهیم و چه نخواهیم نفت هنوز منبع اصلی انرژی در جهان است و قیمتگذاری دو انرژیهای هیدروکربنی دیگر، یعنی زغال سنگ و گاز، کاملا تحت تاثیر قیمت جهانی نفت است. بر اساس اعلام آژانس جهانی انرژی (IEA)، نفت، گاز و زغال سنگ در سال ۲۰۱۲ میلادی نزدیک به ۸۰ درصد از عرضه انرژی جهان را به خود اختصاص دادهاند. بنا بر این قیمت پایینتر نفت، میتواند اقتصاد جهانی را شکوفا کرده و بالا رفتن ناگهانی آن، میتواند گلوی رشد اقتصادی جهانی را به سختی بفشارد.
تغییرات گسترده در هزینههای تولید نفت یکی از حساسترین عوامل در نوسانات بهای این کالای حیاتی است. در حالی که هزینههای تولید نفت در مناطق مختلف جهان تفاوت بسیاری با یکدیگر دارد (هزینه تولید هر بشکه نفت خام در خاورمیانه ۱۶ دلار و ۶۸ سنت و هزینه تولید هر بشکه نفت دریایی آمریکا ۵۱ دلار و ۶۰ سنت) کار کردن بر روی بسیاری از چاههای نفت به سرعت میتواند از منظر اقتصادی توجیهناپذیر و غیراقتصادی شود؛ روندی که به کاهش عرضه و در نتیجه افزایش بهای جهانی نفت منجر میشود. البته اگر این تنها "عرضه" و "تقاضا" بودند که بر قیمتها تاثیر داشتند، امکان مدیریت آن وجود داشت اما واقعیت این است که چنین نیست.
قیمت جهانی نفت بر اساس دلار آمریکا است. بنا براین قدرت نسبی این واحد پولی نیز بر قیمت نفت تاثیر میگذارد. اگر دلار تقویت شده و ارزش آن بالا برود در برابر همه چیز بالا میرود از جمله کالاها.
به بیان سادهتر، به عنوان نقطه شروع اگر بتوان یک بشکه نفت را به قیمت ۱۰۰ دلار مبادله کرد و سپس ارزش دلار دو برابر شود میتواند با همان مبلغ دو بشکه نفت خریداری کرد. ارزش دلار دو برابر شده و در نتیجه قیمت نفت به نصف آن کاهش یافته است.
تقویت یا تضعیف ارزش دلار تحت تاثیر عوامل بسیاری است اما یکی از مهمترین آنان تبدیل شدن مجدد دلار به "پناهگاه ارزی" است. به این معنی که با بدتر شدن شرایط اقتصادی، پول در اقصی نقاط جهان صرف خرید دلار آمریکا میشود که از ایمنی نسبی برخوردار است. و این دقیقا همان پدیدهای است که تاثیر مستقیمی بر بازارهای مالی جهان دارد. با تقویت دلار، قیمت نفت سقوط میکند. پایین آمدن قیمت نفت هزینههای تولید و حمل و نقل کالاها را کاهش داده و به نوبه خود باعث بهبود چشمانداز اقتصادی در سراسر جهان میشود.
افزایش عرضه نفت شیل، همراه با نگرانیها نسبت به رشد اقتصادی جهان و تقویت ارزش دلار میتواند توضیح دهد که چرا با وجود افزایش تنشهای جهانی، از جمله تهدید داعش و جنگ داخلی اوکراین، قیمت نفت همچنان سقوط میکند. این البته خبر بدی برای شرکتهای نفتی و سهامداران این شرکتهاست اما در بلندمدت منجر به شکوفایی اقتصاد جهان خواهد شد. وقتی این اتفاق بیفتد تمام این روند معکوس خواهد شد و دستهای نامرئی که بازارهای مالی را هدایت میکنند بار دیگر کار خودشان را انجام خواهند داد.
مارتین تیلیر، کارشناس بازارهای مالی
منبع: اویل پرایز