دوشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۸ , 17 February 2020

 

تاریخ انتشار : دوشنبه ۳ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۱۹:۳۸

قیمت‌های نفت طی چند هفته اخیر همچنان به روند نزولی خود ادامه داده و به مرز ۷۵ دلار رسیده است. موسسات تحلیلی‌ رندو بروکنیگز به چهار عامل بنیادی و غیر بنیادی به عنوان عوامل تاثیرگذار در وضعیت عرضه و تقاضای بازار نفت اشاره می‌کند که نهایتا منجر به افزایش عرضه به نسبت تقاضا و در نتیجه کاهش طبیعی قیمت شده است: روند فزاینده تولید نفت لیبی برای نزدیکی به میزان تولید به پیش از بحران ۲۰۱۱، روند فزاینده تولید نفت ایالات متحده، چشم‌انداز رفع تهدید داعش از مناطق تولید نفتی عراق، چشم‌انداز توافق نهایی ایران و ۱+۵ و افزایش تولید نفت ایران در پرتو لغو تحریم‌های خرید نفت.
تمدید توافق موقت ایران و ۱+۵ سبب شده است که چشم‌انداز عرضه به نسبت چشم‌انداز تقاضای جهانی بهبود یابد. در کنار عوامل فوق، کارشناسان عوامل دیگری نظیر کاهش رشد اقتصادی جهان به ویژه چشم‌انداز رشد اقتصادی چین، افزایش کارایی انرژی در کشورهای مصرف‌کننده در نفت ۱۱۰ دلاری پیش از این، تصمیم ژاپن به از سرگیری فعالیت برخی از نیروگاه‌های هسته‌ای و افزایش تولید میعانات گازی و استفاده از آن در بخش پالایش را در کاهش قیمت نفت موثر می‌دانند اما سوال اساسی اینجاست که چرا عربستان به رغم کاهش قیمت نفت به ایفای نقش سنتی خود در مورد نظم بخشی به بازار در کنترل کاهش قیمت نفت اقدام نمی‌کند؟ ظاهرا عربستان با افزایش عرضه در این زمان باعث کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی شده و از برخی کشورها خواسته است که از روند کاهش تدریجی قیمت نفت حمایت کنند. گفته می‌شود که این اقدام عربستان با هماهنگی ایالات متحده برای فشار آوردن به ایران و روسیه دو تولیدکننده بزرگ نفت که مورد تحریم کشورهای غربی واقع شده‌اند و از نفت به عنوان حربه برای مقابله با تحریم استفاده می‌کنند اتخاذ شده است. عربستان از قیمت نفت راضی است. عربستان سعودی به آرامی به فعالان بازار نفت اعلام کرده دولت این کشور از سطح پایین‌تر قیمت‌ها در این بازه زمانی طولانی حمایت می‌کند. این امر تغییری سریع در سیاست‌گذاری است که هدف احتمالی آن کند کردن روند گسترش صنعت نفت تولیدکنندگان رقیب و به خصوص کند کردن روند تولید نفت و گاز شیل در آمریکا و شاید جنگ نفتی با ایران و روسیه باشد. برخی کارشناسان بر این عقیده‌اند که روند فزاینده تولید نفت نامتعارف آمریکای شمالی در شرایط قیمت‌های بالای نفتی امکان‌پذیر بوده که خود این امر منجر به افزایش عرضه به نسبت تقاضا در بازار جهانی و کاهش واردات ایالات متحده در نتیجه کاهش قیمت نفت شده است. از این منظر، اقدام عربستان در تنظیم بازار و حفظ قیمت‌ها، محرکی برای توسعه بیشتر نفت نامتعارف و عدم توازن بیشتر عرضه و تقاضا و همچنین کاهش اهمیت استراتژیک عرضه نفتی اوپک است. برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند کاهش قیمت نفت کوتاه‌مدت بوده و انفعال عربستان به منظور کنترل رفتاری روسیه در مورد اوکراین است. کاهش قیمت به این دلیل کوتاه‌مدت خواهد بود که آمریکا و عربستان هر دو محتاج قیمت‌های بالای نفت هستند. رشد اقتصادی روسیه در سال ۲۰۱۴ به دلیل تحریم‌های غربی به ۴/۰ درصد افت کرده است که می‌تواند در سایه کاهش قیمت نفت کمتر نیز شود. ۴۰ درصد بودجه روسیه به درآمدهای نفتی وابسته است و بودجه روسیه با نفت ۹۷ دلاری بسته شده است. این سناریو منتقدانی نیز دارد. آنها می‌گویند اجرای این سناریو در روزهایی که روسیه، آمریکا و اتحادیه اروپا درگیر رویکرد تنش‌زدایی بعد از پیمان آتش‌بس هستند، با واقعیت‌های بیرونی ناسازگاری دارد. روسیه و آمریکا در زمینه موضوعات مشترک نظیر مبارزه با تروریسم، کنترل بحران در شبه‌جزیره کره و پرونده هسته‌ای ایران دارای رویکرد همکاری‌جویانه هستند. به نظر می‌رسد رفتارهای اخیر عربستان در بازار نفت جهت فشار به آمریکا برای دوری از تنش‌زدایی با ایران و اهمال در برابر سرنگونی دولت اسد و از سوی دیگر فشار بر روسیه برای کاهش حمایت در گزینه‌های احتمالی پرواز ممنوع با ورود نیروهای زمینی به سوریه در شورای امنیت، خواهد بود. این استراتژی می‌تواند اهداف اقتصادی نیز داشته باشد به گونه‌ای که کاهش قیمت نفت، سبب تداوم اهمیت استراتژیک عربستان برای آمریکا و در آخر اهمیت دادن به اهداف سیاسی این کشور از سوی آمریکا باشد. در شرایط موجود می‌توان پیش‌بینی کرد که کشوری همچون روسیه که در رده تولیدکنندگان بزرگ نفت قرار دارد بیکار نخواهد نشست و دست به اقدامات تلافی‌جویانه خواهد زد. این موضوع با توجه به این که روسیه نقش مهمی در بازارهای جهانی ایفا می‌کند چندان دور از ذهن نخواهد بود.

نام :
نام خانوادگی:
آدرس ايميل :

نام کاربری :
کلمه عبور:

کلیه مطالب این سایت متعلق به پایگاه تحلیلی خبری نفت ، انرژی و اقتصاد بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.