از ایران، عربستان و روسیه تا دو کشور خستگیناپذیر
رفتارشناسی بازیگران توافق اوپک
بازیگران مهم نشست اوپک چه رفتاری از خود نشان دادند که دستیابی به توافق تاریخی بر سر کاهش سطح تولید نفت امکانپذیر شد؟ این توافق، اولین اقدام دستهجمعی اوپکیها برای مدیریت عرضه نفت در هشت سال گذشته است و اگر همراهی روسیه را نیز لحاظ کنیم، اولین همکاری اوپک و این تولیدکننده مهم نفت در ۱۵ سال گذشته است.
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۱۲
بازیگران مهم نشست اوپک چه رفتاری از خود نشان دادند که دستیابی به توافق تاریخی بر سر کاهش سطح تولید نفت امکانپذیر شد؟ این توافق، اولین اقدام دستهجمعی اوپکیها برای مدیریت عرضه نفت در هشت سال گذشته است و اگر همراهی روسیه را نیز لحاظ کنیم، اولین همکاری اوپک و این تولیدکننده مهم نفت در ۱۵ سال گذشته است.
به گزارش نکونیوز، توافق روز گذشته تا حدی محصول «جبر» بود؛ این وضعیت به خصوص در مورد عربستان صادق است.
عربستان خود را روئینتن میپنداشت و گمان میکرد با استفاده از سلاح نفت میتواند همگان از جمله ایران، روسیه، عراق و نفت شیل آمریکا را زمین بزند. اما آنگاه که وضعیت اقتصادی این کشور هشداردهنده شد و سیاستهای ریاضتی با نام «رهایی از اقتصاد نفتی» در دستور کار محمد بنسلمان قرار گرفت، عربستان با سه کشور اول بر سر یک میز نشست و به مصالحه تن داد.عربستان که همین ۷ ماه پیش، با اتکاء به ذخایر سرشارش ارزیاش، میگفت کاهش قیمت نفت مشکل این کشور نیست، تحت تأثیر بروز مشکلات اقتصادی، به مصالحه تن داد و پذیرفت که تولید نفت خود را چیزی حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دهد.
اما مشکلات اقتصادی تنها مختص به عربستان نیست: تمام اعضای اوپک به همراه روسیه تحت تأثیر فشارهای ناشی از قیمت پایین نفت قرار گرفتهاند. بودجههای عمرانی که به کنار، اکثر کشورهای عضو اوپک در تأمین بودجههای جاری خود نیز با مشکل مواجه هستند. چنین وضعیتی اوپکیها را مجاب ساخت که با هم بر سر یک میز بنشینند و دشمنیشان را حداقل در بازار نفت، آن هم برای مدتی، به حالت تعلیق درآورند. بدینگونه بود که اوپک از یک سازمان مشتت، به یک سازمان تأثیرگذار تبدیل شد.
در توافق به دست آمده برخی کشورها سهم بیشتری دارند، چرا که تلاش بیشتری از خود نشان دادند و بازیابی انسجام اوپک تا حدی مدیون تلاش این کشورهاست.
الجزایر و ونزوئلا، در رأس چنین کشورهایی قرار دارند. وزرای انرژی الجزایر و نفت ونزوئلا، کشور به کشور راه افتادند و طرفین را ترغیب به مصالحه کردند. آنها حتی از مسکو به وین رفتند و پیش از نشست اوپک، روسها را راضی کردند تا در این شرایط حساس ساز مخالف نزنند. تفاهم اولیه در خود الجزایر به دست آمده بود و پیش از آن نیز ونزوئلا اجلاس غیرمتعهدها را به اجلاسی برای رایزنی کشورهای تولیدکننده نفت تبدیل کرده بود. دیپلماسی این دو کشور، بسیار فعال بود و «انسجام نسبی» اوپک بیشک مدیون این دو کشور است.
ایران به واسطه تحریمها سهم خود را خورده میدید: ایران با سرسختی میگفت باید تولید نفت خود را به اندازه بیش از تحریمها برساند و این خواسته را نیز به عنوان واقعیتی خدشهناپذیر به دشمن منطقهای خود، یعنی عربستان، تحمیل کرد. عربستان هزینههای مخالفت ایران را بالا برده بود و میخواست ایران را مسبب شکست احتمالی نشست اوپک جلوه دهد و از این راه از ایران امتیاز بگیرد. اما ایران میدانست که سعودیها بلوف میزنند: نیاز عربستان به توافق نفتی بیش از ایران بود و سختسری ایران در مذاکرات جواب داد. ایران «دیپلماسی سرسختی» را در مذاکرات اوپک در دستور کار قرار داه بود.
روسیه بازیگر غایب نشست اوپک بود! روسها از ابتدای بحث فریز نفتی در مذاکرات با اوپکیها حاضر بودند و هموراه سعی داشتند تا عربستان را به مصالحه ترغیب کنند. این جنبه مثبت دیپلماسی روسیه بود. روسها ابتدا با سیگنالهای مثبت، کاهش سطح تولید نفت خود را پذیرفتند اما سپس، و در حالی که تولید نفت خود را به بالاترین میزان پس از فروپاشی شوروی رسانده بودند، گفتند که تنها به فریز رضایت میدهند. آنها دبه کردند اما دبهای نه چندان طولانی! روسها بلافاصله پس از توافق اوپک از آن استقبال کردند و گفتند که کاهش روزانه ۳۰۰ هزار بشکهای تولید نفت خود را میپذیرند.
روسها در سطح منطقهای و جهانی (نظیر سوریه) حضور خود را افزایش دادهاند و خلاف منافع چنین کشوری است که تصویر یک «دبهکن» از خود در ذهن سایر کشورها ایجاد کند. شاید چنین مواردی بود که روسها را مجاب ساخت تا همراهی مسوولانهتر با اوپک را بپذیرند. عربستان در این نقطه دیپلماسی فعالی از خود نشان داد؛ آنگاه که عربستان از مذاکره با روسیه خارج شد، اقدامش به نفع اوپک تمام شد.
برای عضویت در کانال تلگرامی نکونیوز میتوانید بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
https://telegram.me/neconews