شنبه ۵ مهر ۱۳۹۹ , 26 September 2020

 

تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۶ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۱۳:۳۹

قراردادهای IPC این روزها در کانون مباحثات بخش انرژی کشور قرار دارد. مخالفان و موافقان این قراردادها فعلاً در حال طناب‌کشی هستند. در حالی که بخشی از مخالفان در مجلس اعلام کرده‌اند که شکایت خود پیرامون این قراردادها را به دیوان عدالت اداری خواهند برد؛ شرکت ملی نفت ایران، اعلام کرده که اولین مناقصه در چارچوب قراردادهای IPC را اواخر مهر برگزار می‌کند.
به گزارش نکونیوز، قرادادهای IPC از جهات گوناگون و توسط کارشناسان مختلف بررسی شده است. اکنون ما به سراغ دوربین‌ها رفته‌ایم، تا روایت تصویری این قراردادها را نیز ارائه دهیم.

پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، در مهرماه سال 92، وزیر نفت کمیته جدیدی به نام «کمیته بازنگری قراردادهای نفتی» ایجاد کرد. سیدمهدی حسینی از مدیران کهنه کار صنعت نفت و دوست دیرینه وزیر، ریاست این کمیته را بر عهده گرفت.

در مرحله بعد در اسفند 92 نشست هم‌اندیشی نظام جدید قراردادهای صنعت نفت برگزار شد. بعداً موافقان قراردادها، استناد کردند که از زمان برگزاری این هم‌اندیشی، نظرات مجموعه صنعت نفت در مورد قراردادهای IPC جذب شده است. مخالفان با این حال، تأکید داشتند که قراردادهای جدید نفتی در فضایی محرمانه و کسب نظرات منتقدان، تدوین شده است.

آیه کاتبی به عنوان دبیر و مشاور کمیته بازنگری قراردادهای نفتی معرفی شد. از سوابق کاتبی اطلاع چندانی در دست نیست، اما برخی وی را فارغ التحصیل دانشگاه آزاد اهواز می‌دانند.

رونمایی از قراردادهای جدید نفتی بارها به تعویق افتاد. ابتدا قرار بود از این قراردادها در لندن رونمایی شود. هر بار که مذاکرات هسته‌ای به درازا می انجامید، رونمایی از قراردادهای جدید نفتی نیز به زمان دیگری موکول می‌شد. بالاخره در سه‌شنبه 23 تیر 94 توافق جامع و نهایی هسته‌ای در وین حاصل شد و شرایط برای رونمایی از مدل جدید قراردادهای نفتی ایران مهیا شد.

برگزاری کنفرانس در لندن از دور خارج شد و در اوایل آذر در کنفرانس تهران، از قراردادهای جدید نفتی رونمایی شد. کنفرانس تهران را موسسه ارتباط‌گستران انرژی برگزار کرد که مدیر عامل آن سیدمهرداد حسینی زیدآبادی است. وی در جلسات شورای سیاست‌گذاری این کنفرانس نیز حضور داشت و علاوه بر این سردبیر مجله MEET است که مدیرمسئولی آن بر عهده سید مهدی حسینی است. سوابق مهرداد حسینی زیدآبادی نیز چندان شناخته شده نیست؛ با این حال موسسه ارتباط‌گستران انرژی که صاحب امتیاز مجله MEET است،بسیاری از کنفرانس‌های مهم حوزه انرژی کشور را برگزار کرده است. قابل ذکر است که این موسسه خصوصی است. تصویر فوق، سیدمهرداد حسینی زیدآبادی را در کنار سید مهدی حسینی، در شورای سیاست‌گذاری کنفرانس تهران نشان می‌دهد.

کنفرانس تهران در روزهای 7 و 8 آذر 94 در سالن اجلاس سران برگزار شد و به ادعای وزارت نفت، 137 شرکت خارجی در آن حضور یافتند.

با برگزاری کنفرانس تهران، مخالفت‌ها نسبت به قراردادهای IPC بالا گرفت. احمد توکلی، که در ان زمان هنوز نماینده مجلس بود، از اولین کسانی بود که علم مخالفت با این قراردادها را در مجلس بلند کرد. وی تا لحظه کنونی به عنوان مخالف این قراردادها باقی مانده است.

برخی از مخالفان قراردادهای جدید نفتی بر این نکته تأکید می‌کردند که حلقه‌ای از ایرانیان مقیم لندن در تدوین قراردادهای IPC نقش داشته‌اند. نام الهام حسن‌زاده در این میان مطرح شد. وی در انگلستان دکترای حقوق گرفته؛ 31 ساله است؛ مقاله مشترکی با آیه کاتبی در مورد IPC نوشته؛ یک شرکت مشاوره انرژی که در تهران و لندن دفتر دارد را مدیریت می‌کند و مهم‌تر از همه بلومبرگ، او را به عنوان «زنی که آینده نفت ایران را شکل می‌دهد»، معرفی کرد. با این حال، الهام حسن‌زاده تا همین چند وقت پیش برای رسانه‌های حوزه انرژی کاملاً ناشناخته بود و هنوز نیز سوابقی برای خود دست و پا نکرده است.

با برگزاری انتخابات مجلس و شکل‌گیری یک مجلس نزدیک‌تر به دولت، کار وزارت نفت برای پیشبرد قراردادهای IPC راحت‌تر شد. با این حال، مجلس فعلی نیز مخالفان پر سر و صدایی دارد. هدایت اله خادمی شناخته‌شده‌ترین مخالف قراردادهای جدید نفتی است. وی معتقد است که IPC به کلی قابل اصلاح نیست و باید کنار گذاشته شود. وی یک طرح جایگزین نیز برای IPC ارائه داد. خادمی یک صنعت نفتی شناخته شده است و 7 سال مدیر عامل حفاری شمال بوده است. وی با فشار زنگنه از مدیرعاملی این شرکت برکنار شد و برخی معتقدند که وی با زنگنه اختلافات شخصی دارد.

بالا گرفتن اعتراضات نسبت به قراردادهای IPC باعث شد تا کار بررسی قراردادها به ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی سپرده شود. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور در این باره می‌گوید: «بین سران کشور با رهبری راجع به این قراردادها مکاتباتی شد و ایشان دستورانی دادند فرایند تصویب باید در ستاد فرماندهی ابتدا تصویب شود و سپس در هیات دولت تصویب شود.»

رهبر انقلاب نیز دیدار با دانشجویان در تیرماه 94 در پاسخ به سوالات برخی از دانشجویان، به قراردادهای جدید نفتی پرداختند و خاطر نشان کردند: «تا زمانی که در چارچوب منافع کشور، اصلاحات لازم در این قراردادها انجام نشود، قطعاً این قراردادها منعقد نخواهد شد.» بعد از آن، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در اظهاراتی گفت، وزیر نفت در جلسه کمیسیون گفته است که تا رهبری راضی نشوند، کاری در مورد قراردادها انجام نمی‌دهیم.

قراردادهای جدید نفتی سرانجام و پس از تصویب در ستاد اقتصاد مقاومتی در هیئت دولت نیز تصویب شدند. باز هم این جهانگیری بود که این قراردادها را برای اجرا ابلاغ کرد. دست‌اندرکاران تصویب قراردادها بر این نکته تأکید داشتند که قراردادهای IPC در 150 مورد اصلاح شده‌اند.

در جلسه غیرعلنی مجلس با حضور وزیر نفت، قراردادهای جدید نفتی بررسی شدند. کریمی قدوسی یکی از نمایندگان مخالف قراردادها، از حمایت لاریجانی از IPC در این جلسه خبر داده بود. نمایندگان نزدیک به لاریجانی نیز از این قراردادها حمایت کردند. نهایتاً قرار بر این شد که مجدداً اشکالات به دولت فرستاده شود و دولت پس از اصلاح، کلیات قراردادهای IPC را برای مجلس ارسال کند. دولت بر این نظر است که IPC به تصویب مجلس نیاز ندارد و مجلس تنها باید انطباق آن با قوانین را بررسی کند.

در شبی که یادآور کودتای 28 مرداد بود، عده معدودی از مخالفان قراردادهای جدید نفتی در مقابل وزارت نفت شمع روشن کردند. موافقان قراردادها، به این نکته اشاره می‌کردند که این مخالفان علاقه‌ای به محمد مصدق ندارند و با این حال این شب را برای اعتراض انتخاب کرده‌اند.

رستم قاسمی وزیر سابق نفت نیز بالاخره سکوت خود را شکست و از قراردادهای IPC انتقاد کرد. قاسمی بر این نکته تأکید کرد که این قراردادها تنوع میادین نفت و گاز ایران را درنظر نمی‌گیرد و منافع کشور را تأمین نمی‌کند.

علی کاردر رئیس شرکت ملی نفت ایران در یک نشست خبری عنوان کرد که اولین مناقصه در چارچوب IPC اواخر مهر برگزار می‌شود. منوچهری، یکی از معاونان کاردر، پیشتر گفته بود که انتظار می‌رود در خوشبین‌ترین حالت ممکن، طی شش ماه آینده سه قرارداد در قالب IPC امضا شود.

محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، که از برجام حمایت کرده بود، این بار با قراردادهای جدید نفتی مخالفت کرد. وی می‌گوید قراردادهای IPC ضداقتصاد مقاومتی است.

زنگنه اعلام کرده که در جریان قراردادهای جدید نفتی صبرش زیاد است. اما مسأله این است که تا پایان عمر دولت یازدهم چیز زیادی باقی نمانده و فرصت برای قراردادهای جدید نفتی هر چه بیشتر از دست می‌رود. در واقع مخالفان و موافقان هیچ کدام کوتاه نمی‌آیند و به نظر می‌رسد حاضر به مصالحه نیستند. احتمال دارد با نزدیک‌تر شدن انتخابات ریاست جمهوری، مخالفت‌ها نیز افزایش یابد. برای دولتی که صبرش زیاد است، راه چندانی تا انتخابات 96 باقی نمانده است. به قول معروف، «صبرم زیاده اما عمری نمونده باقی»!

نام :
نام خانوادگی:
آدرس ايميل :

نام کاربری :
کلمه عبور:

کلیه مطالب این سایت متعلق به پایگاه تحلیلی خبری نفت ، انرژی و اقتصاد بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.